Geçenlerde bir mülk sahibi kirada olan evine kiracının “aile konutu şerhi” koymak istediğini söyledi. Kiracının kendi başına bu şerhi koyup koyamayacağını merak ediyordu.
Son yıllarda mülk sahiplerinin ve kiracıların başvurduğu “aile konutu” şerhi nedir, kime hangi avantajı sağlar biliyor musunuz ?
Aile konutu şerhi, eşlerden birinin diğerinin haberi ya da izni olmadan evi satmasını, devretmesini veya kiraya vermesini engelleyen bir uygulamadır. Yani bu şerh varsa, evle ilgili önemli kararları almak için iki eşin de onayı gerekiyor.
Bu uygulama, evli çiftleri korumak için getirilmiş bir hak
Eğer evlilik sona ererse—yani boşanma kesinleşirse, ölüm ya da kayıp (gaiplik) olursa—şerh otomatik olarak kalkıyor. Ama boşanma davası açılmış olması yeterli değil, mahkemenin kesin karar vermesi gerekiyor.
Neden Önemli?
Diyelim ki ev eşlerden birinin üzerine kayıtlı. Normal şartlarda bu kişi isterse evi satabilir, ipotek ettirebilir ya da başkasına devredebilir. Ama eğer tapuya “aile konutu” şerhi konmuşsa, bu tür işlemleri yapmadan önce eşinin onayını almak zorunda.
Peki ya onay almadan işlem yapılırsa? O zaman diğer eş, tapu iptali ve tescil davası açarak satışın geçersiz sayılmasını sağlayabilir. Yani, şerh konmuş bir evin satışı tamamen imkânsız değil ama zorlaştırılmış durumda.
Kiracılar İçin Aile Konutu Şerhi Nasıl İşler?
Bu şerh sadece ev sahipleri için değil, kiracılar için de geçerli. Eğer bir ev aile konutu olarak kullanılıyorsa, kira sözleşmesini imzalayan eş tek başına karar veremez.
Örneğin, eşlerden biri ev sahibine danışmadan kira sözleşmesini iptal etmek ya da evi boşaltmak istese bile, diğer eşin rızası olmadan bu mümkün değil. Bu da aileyi mağdur olmaktan koruyan bir önlem.
Aile Konutu Şerhi Nasıl Konulur?
Bu şerhi koydurmak oldukça basit. Tapu müdürlüğüne ya da e-Devlet üzerinden başvuru yapabilirsiniz. Gerekli belgeler genellikle şunlar:
- Evlilik cüzdanı veya nüfus kayıt örneği (Evliliğinizi kanıtlamak için)
- İkametgâh belgesi (Evde gerçekten birlikte yaşadığınızı göstermek için)
- Tapu belgesi (Ev sizin mi, değil mi onu anlamak için)
Başvurunuz onaylandıktan sonra tapuya aile konutu şerhi işlenir ve artık evle ilgili hiçbir büyük karar, iki eşin rızası olmadan alınamaz.
Bu İşlem Ücretli mi?
Hayır, aile konutu şerhi koydurmak için herhangi bir harç ya da ücret ödemeniz gerekmiyor. Başvurularınızı tapuya giderek yapabileceğiniz gibi, e-Devlet üzerinden de kolayca halledebilirsiniz.
Sonuç Olarak
Aile konutu şerhi, eşlerden birinin habersizce evi satmasını, ipotek ettirmesini ya da kira sözleşmesini feshetmesini engelleyen bir güvence. Özellikle mağduriyetleri önlemek için oldukça önemli bir hak. Eğer eşinizin evle ilgili izniniz olmadan işlem yapmasını istemiyorsanız, tapuya gidip bu şerhi koydurabilirsiniz.